Ndagqiba ekubeni ndibe lutshintsho: Preethi Srinivasan

Amagama Aphezulu Ebantwaneni

Preethi Achiever
U-Preethi Srinivasan uye wabona ubomi njengomdlali wekhilikithi othembisayo ophethe iqela le-U-19 yaseTamil Nadu ye-cricket yelizwe. Wayeyintshatsheli yendadi, egqwesileyo kwizifundiswa, kwaye eyintombazana eyayithandwa ngoontanga bayo nabazali bayo ngokufanayo. Kumntu ohamba-getter ofana naye, kufuneka anikezele kwizinto awayezithandayo kusenokuba yeyona nto inzima ukuyenza. Kodwa emva kwengozi ebonakala ingenabungozi yathatha amandla akhe okuhamba yaza yamkhwelisa kwisitulo esinamavili ubomi bakhe bonke, uSrinivasan kwafuneka afunde yonke into awayeyazi kwaye aqale ubomi ngokutsha. Ukusuka kokudlala iqela lekhilikithi labasetyhini baseTamil Nadu kwiminyaka nje esibhozo ubudala ukuya ekuphulukaneni nayo yonke intshukumo engaphantsi kwentamo yakhe eneminyaka eyi-17, ukusuka ekuziboneni ungenakuncedakala emva kwengozi ukuya kuthi ga ngoku ekhokela iqela kwi-NGO yakhe, iSoulfree, iSrinivasan ihambe indlela ende. Yiya kwifighter.

Yintoni ekhuthaze ukuthanda kwakho iqakamba?
Iqakamba ingathi isegazini lam. Xa ndandineminyaka emine kuphela, ngowe-1983, iIndiya yadlala okokuqala kumdlalo wamanqam weNdebe yeHlabathi neentshatsheli ezazilawula, iWest Indies. Wonke umIndiya wayehleli phambi kwesikrini sikamabonwakude kwaye exhasa iIndiya. Noko ke, ngokwahlukileyo kukuthanda izwe, ndandixhasa iWest Indies kuba ndandingumlandeli okhutheleyo kaSir Viv Richards. Ndabandakanyeka kakhulu kulo mdlalo kangangokuba ndaba nomkhuhlane. Yayiyimpambano yam leyo ngeqakamba, kwaye kamsinya emva koko, utata wandithatha ukuya kuqeqesho olusesikweni nomqeqeshi odumileyo uP K Dharmalingam. Kwinkampu yam yokuqala yasehlotyeni, yayindim ndedwa intombazana phakathi kwamakhwenkwe angaphezu kwama-300 kwaye ndandihamba kakuhle nayo. Ngesibhozo, ngaphambi kokuba ndibe mdala ngokwaneleyo ukuba ndiyazi ukuba yinto enkulu, ndandisele ndiyifumene indawo yokudlala i-11 yeqela eliphezulu leqakamba labasetyhini baseTamil Nadu. Kwiiveki nje ezimbalwa ngaphambi kwengozi yam, ndandikwazile ukungena kwiqela lomkhosi wezowuni esemazantsi yaye ndandivakalelwa kukuba ndiza kumela isizwe kungekudala.

Ufumene ingozi eyabuguqula ngokupheleleyo ubomi bakho. Ngaba ungasixelela ngayo?
NgoJulayi 11, 1998, ndaya kukhenketho olwaluququzelelwa yikholeji yam ePondicherry. Ndandineminyaka eli-17 ngelo xesha. Xa sibuya ePondicherry, sagqiba kwelokuba siyodlala elwandle okwethutyana. Ngelixa ndidlala emanzini aphakamileyo emathangeni, iliza elihlayo lahlamba isanti ephantsi kweenyawo zam ndaza ndakhubeka kangangeenyawo ezimbalwa ngaphambi kokuba ndintywizise ubuso kuqala emanzini. Ngokuthe xa ubuso bam buhamba phantsi kwamanzi ndeva ukuvakala okufana nokothuka kuhamba ukusuka entloko ukuya eluzwaneni, kundishiya ndingakwazi nokushukuma. Ndakhe ndayintshatsheli yendadi ngaxesha lithile. Abahlobo bam banditsalela phandle ngoko nangoko. Ndathatha uxanduva loncedo lwam lokuqala, ndabaxelela abo bakufutshane ukuba bafanele bawuzinzise umqolo wam, nangona ndandingazi ukuba kwenzeka ntoni kum ngokwenene. Ukufika kwam esibhedlele ePondicherry, abasebenzi bahlamba izandla ngokukhawuleza 'kwityala lengozi', bandinika i-neck-brace eyenzelwe abaguli be-spondylitis, bandibuyisela e-Chennai. Akukho ncedo lwezonyango olungxamisekileyo lufumanekayo kum phantse iiyure ezine emva kwengozi yam. Ukufika kwam eChennai, ndasiwa kwisibhedlele esineengcali ezininzi.

Uye wahlangabezana njani nazo?
Khange ndinyamezele tu kwaphela. Andizange ndikwazi ukuyinyamezela indlela abantu ababendijonge ngayo, ngoko andizange ndivume ukuphuma endlwini kangangeminyaka emibini. Ndandingafuni ukuba nenxaxheba kweli hlabathi lindigatyayo ngenxa yento endingenakuyilawula. Ngoko ke, kuthekani ukuba ndinokwenza okungaphantsi, ndibe ngumntu omnye ngaphakathi, umlo omnye, intshatsheli efanayo—ngoko kwakutheni ukuze ndiphathwe njengomntu osilelayo? Andizange ndiqonde. Ndazama ke ukuzivalela ngaphandle. Yayiluthando olungagungqiyo lwabazali bam olwandikhupha kancinci kancinci kwaye lwandinika ukuqonda okunzulu ngobomi.

Ngubani obeyeyona nkqubo yakho yenkxaso inkulu?
Abazali bam, ngokungathandabuzekiyo. Baye bandinika esona sipho sixabisekileyo ndasifumana ebomini—abazange bandincame. Bancama ubomi babo cwaka ukuze ndiphile ngesidima. Sobathathu safudukela kwidolophu encinane yetempile yaseTiruvannamalai eTamil Nadu. Xa utata wasweleka ngesiquphe ngenxa yesifo sentliziyo ngowama-2007, saphazamiseka gqitha. Ukususela ngoko, umama ebesoloko endinyamekela yedwa, yaye usaqhubeka ekwenza oko. Emva kokusweleka kukatata, ndaziva ndilikheswa elikhulu, kwaye ngoDisemba 2009, ndafowunela umqeqeshi wam ndaza ndamxelela ukuba ukuba kukho nabani na osanomdla wokunxibelelana nam, angamnika inombolo yam. Khange ndilinde noba ngumzuzu, yakhala ifowuni ngoko nangoko. Yayingathi abahlobo bam abazange bandilibale. Emva kwabazali bam, abahlobo bam bathetha yonke into kum.

Preethi Achiever
Ngaphandle kokuba unenkxaso, kufanele ukuba ujongene nobunzima obumbalwa…
Ndijongene nobunzima ngamanyathelo onke. Sasinengxaki yokufumana abantu abasinyamekela kwilali yethu, kuba babendigqala ndilishwangusha. Xa ndandizama ukujoyina ikholeji, ndaxelelwa, Akukho zinyusi okanye iirempu, musa ukujoyina. Ukuqala kwam iSoulfree, iibhanki azizange zisivumele ukuba sivule iakhawunti kuba abamkeli ubhontsi njengotyikityo olusebenzayo. Kwiintsuku ezine emva kokuba utata eswelekile, umama wahlaselwa yintliziyo waza emva koko kwafuneka enze utyando lwe-bypass. Ndiphile ubomi obukhuselweyo de ndaba neminyaka eli-18 ubudala, ndothuka ngephanyazo xa ndibekwa kwindima yokuba ngumenzi wezigqibo nomondli. Ndithathe uxanduva lwempilo kamama. Ndandingazi nto malunga notyalo-mali lukatata okanye imeko yethu yezemali. Kwafuneka ndifunde ngokukhawuleza. Ngokusetyenziswa kwesoftware esebenzayo yokuthetha, ndaqala ukusebenza ngokusisigxina njengombhali wewebhusayithi esekwe kwimuvi, endisaqhubeka ndiyenza.

Yintoni eyakukhuthaza ukuba uqalise iSoulfree?
Xa umama wayeza kwenziwa utyando lwe-bypass, abahlobo babazali bam beza kum baza bathi, Ngaba uye wacinga ngekamva lakho? Uya kusinda njani? Ngelo xesha, ndeva ubomi buphela kum. Andinakubuthelekelela ubukho bam ngaphandle kukamama ngoku; Ndandingenakuyenza ngoko. Uyandixhasa kwinqanaba ngalinye. Xa ukubaluleka okusebenzayo kombuzo kwaqala ukungena kum, nangona kunjalo, ndazama ukuphanda iindawo zokuhlala zexesha elifutshane kunye nexesha elide kubantu abakwimeko yam. Ndothuswa kukufunda ukuba kulo lonke elaseIndiya, kwakungekho nenye indawo exhotyiselwe ukunyamekela umfazi okwimeko yam ixesha elide, ubuncinci kulwazi lwam. Ukubuyela kwethu eTiruvannamalai emva kotyando lukamama, ndafumanisa ukuba amantombazana amabini akhubazekileyo endandiwazi aye azibulala ngokutya ityhefu. Bobabini babengamantombazana asebenza nzima; umzimba wabo ongasentla wawusebenza kakuhle, ubavumela ukuba bapheke, bacoce yaye benze imisebenzi emininzi yasekhaya. Phezu kwako nje oku, babecatshukiswa ziintsapho zabo. Ndothuswa kukucinga ukuba izinto ezinjalo zinokwenzeka. Ndihlala kwidolophu encinci yetempile, kwaye ukuba oku kuyenzeka kwihlabathi lam, ndiyakwazi ukucinga amanani kulo lonke elaseIndiya. Ndagqiba ekubeni ndibe yiarhente yotshintsho kwaye yindlela awazalwa ngayo uSoulfree.

Ingaba uSoulfree ubanceda njani abantu abakhubazekileyo ngokwahlukileyo?
Iinjongo eziphambili ze-Soulfree kukusasaza ulwazi malunga nokulimala komgogodla e-Indiya kunye nokuqinisekisa ukuba abo bahlala nale meko engenakuphulukiswa okwangoku banikwa ithuba lokukhokela ubomi obunesidima kunye nenjongo. Ugxininiso olukhethekileyo kubasetyhini, kwaye sizibophelele ekuxhaseni abasetyhini abakhubazeke kakhulu, nokuba ayingomonzakalo womnqonqo. Iprojekthi yangoku esebenza kakuhle yinkqubo yenkxaso yenyanga exhasa abo banomonzakalo okwinqanaba eliphezulu ukusuka kwimvelaphi ephantsi. Abo bazabalazela ukuphila kwemihla ngemihla babonelelwa `1,000 ngenyanga isithuba sonyaka omnye. Kukho ‘inkqubo yokuphila ezimeleyo’, apho siqinisekisa ukuba ukuzimela ngokwasezimalini kwabaxhamli bethu kuyaqhubeka ngokuthengwa koomatshini bokuthunga kunye neminye imisebenzi yenkxaso-mali yembewu. Sikwaququzelela iminikelo ye-wheelchair drives; ukuqhuba iinkqubo zokwazisa ngokwenzakala kumqolo; ukubonelela ngokuvuselelwa kwezonyango kunye noncedo lwemali kwiinkqubo zonyango olungxamisekileyo; kwaye udibanise abantu abanokulimala komgogodla ngeefowuni zenkomfa ukuqinisekisa ukuba bayazi ukuba ababodwa.

Ngaba ungabelana ngamabali empumelelo ambalwa avela kwiSoulfree?
Zininzi. Thatha umzekelo, uManoj Kumar, ophumelele imbasa yegolide yesizwe kumsitho womdyarho wesitulo esinamavili wama-200 m eIndiya. Usanda kuphumelela kwi-National Paralympic Championship eyayibanjelwe eRajasthan ngo-2017 nakwi-2018. Wayeyintshatsheli yezinga likarhulumente xa efika eSoulfree ukuze afumane uncedo. Ngaphandle kokujongana nemiceli mngeni engakholelekiyo ebomini, kubandakanya ukulahlwa ngabazali bakhe kwaye wathunyelwa ukuba ayokuhlala kwindawo yokunyamekela abagulayo, uManoj akazange alahle ithemba. Xa ndabhala ngoManoj kunye nesidingo sokuphakamisa kunye nokuxhobisa abadlali abamangalisayo abafana naye, abaxhasi abanesisa beza befuna uncedo. Ngenkxaso kaSoulfree, ngokuthe ngcembe uye wafumana ukuzithemba okwaneleyo kwaye ngoku uye wasebenza efama. Emva kokuqeshisa iihektare ezintathu zomhlaba ukhule kangange-108 yeengxowa zerayisi, kwaye wazuza ngaphezulu kwe-`1,00,000 ebonisa ukuba abantu abakhubazekileyo bangoyisa nawuphi na umngeni kwaye bazuze iziphumo ezinkulu ngomzamo onyanisekileyo.

Preethi Achiever
Ingqondo jikelele malunga nokukhubazeka isesemva kakhulu eIndiya. Zithini izimvo zakho ngale nto?
Kukho ukungakhathali ngokubanzi kunye nokungakhathali kuluntu lwaseIndiya malunga nokukhubazeka. Ingqondo esisiseko yokuba ubomi obungamakhulu amawaka alahlekileyo apha kwaye akukho nto ibalulekileyo, kufuneka iguqulwe. Imithetho sele ibekiwe yokuba zonke izakhiwo zikawonke-wonke kuquka namaziko emfundo kufuneka zibe nokufikeleleka ngezitulo ezinamavili, kodwa le mithetho ayiphunyezwa kuyo yonke indawo. Uluntu lwaseIndiya lucalula kangangokuba abo sele bebandezelekile ngenxa yokukhubazeka ngokwasemzimbeni bavele baqhekeke banikezele. Ngaphandle kokuba uluntu lwenza isigqibo esicacileyo sokusikhuthaza ukuba siphile ubomi bethu kwaye sibe ngamalungu asebenzayo oluntu, ukuzisa utshintsho olusisiseko kunzima.

Ngokutsho kwakho, zeziphi iintlobo zotshintsho ezifunekayo ukunceda abo bakhubazekileyo ngokwahlukeneyo baphile ubomi obungcono?
Utshintsho lweziseko ezingundoqo ezifana nezibonelelo eziphuculweyo zokuvuselelwa kwezonyango, ukufikeleleka kwesitulo sabakhubazekileyo kunye nokubandakanywa ngamathuba alinganayo kuzo zonke iinkalo zobomi, njengemfundo, ingqesho, imidlalo, kwaye mhlawumbi kubaluleke kakhulu, ukubandakanywa kwentlalo okwamkela umtshato, njl. utshintsho kwinkqubo yokucinga kunye nombono walo lonke icandelo loluntu luyafuneka. Iimpawu ezinjengovelwano, imfesane kunye nothando zibalulekile ukuba siphume kubomi bomatshini esibuphilayo namhlanje.

Ngowuphi umyalezo onokuthi uwunike abantu malunga nokukhubazeka?
Ithini inkcazelo yakho yokukhubazeka? Ngubani onobuchule obufezekileyo? Phantse akukho mntu, ngaba sonke asikho ngaphezulu okanye ngaphantsi abakhubazekileyo ngendlela enye okanye enye? Ngokomzekelo, ngaba unxiba izibuko? Ukuba wenza njalo, ngaba oko kuthetha ukuba ukhubazekile okanye ukwinqanaba elisezantsi kunomnye umntu? Akukho mntu unombono ogqibeleleyo onxiba iindondo, ngoko ke ukuba kukho into engalunganga kufuna isixhobo esongezelelweyo ukulungisa ingxaki. Abantu abasebenzisa izitulo ezinamavili, ngandlel’ ithile, abahlukanga. Banengxaki, abakwazi kuhamba, kwaye iingxaki zabo zinokulungiswa ngesitulo esinamavili. Ke, ukuba abantu bayayitshintsha indlela abajonga ngayo abantu ukuba bakholelwe ukuba wonke umntu uyafana okanye uyafana, baya kuzama ngokuzenzekelayo ukuqinisekisa ukuba wonke umntu ubandakanyiwe kuluntu lwethu.

Ungabelana ngeengcinga zakho ngokubandakanyeka kumanqanaba ngamanqanaba?
Ukuze ubandakanyo lube sisiqhelo kuzo zonke iinkalo zoluntu, imvakalelo yoqhagamshelwano kufuneka ingene nzulu kuthi sonke. Ukuphakanyiswa kokwenyani kunokwenzeka kuphela xa sonke sivuka kunye. Abantu kunye nemibutho kufuneka bathathele ingqalelo uxanduva lwabo loluntu kwaye baphendule ngeengxaki kuluntu lwethu. Ngelishwa, mhlawumbi ngenxa yabemi abaninzi, i-Indiya ibambekile ekubandakanyeni kunye nokwamkela ukungafani kwabantu. Abo baneziphene eziqatha badla ngokubekwa amabala emakhayeni abo, bagcinwe befihliwe yaye bacingelwa njengehlazo nomthwalo. Izinto zisenokuba zimbi ngoku, kodwa ndinethemba lekamva eliqaqambileyo kuba baninzi abantu abaye beza ukuza kundixhasa kutsha nje.

Zithini izicwangciso zakho zekamva?
Isicwangciso sam sekamva kuphela kukusasaza uthando, ukukhanya, ukuhleka kunye nethemba kwihlabathi elindingqongileyo. Ukuba ngummeli wenguqu kunye nomthombo wamandla afanelekileyo kuyo nayiphi na imeko yinjongo yam. Ndifumanisa ukuba esi sesona sicwangciso sinomngeni kwaye sizalisekisa zonke. Ngokubhekiselele kwiSoulfree, ukuzibophelela kwam kuyo kuphelele. Injongo kukuguqula ngokwesiseko iimbono ezikhoyo malunga nokukhubazeka eIndiya. Ngokuqinisekileyo kuya kufuna ubomi bonke bomsebenzi, kwaye kuya kuqhubeka ixesha elide emva kokuba ndingekho.

I-Horoscope Yakho Yangomso