Ngaphandle nje
- Chaitra Navratri 2021: Umhla, iMuhurta, izithethe kunye nokubaluleka kwalo mnyhadala
- U-Hina Khan uyakhazimla phezulu nge-Copper Green Eye Shadow Kwaye i-Glossy Nude Lips Fumana ukuKhangela kumanyathelo ambalwa alula!
- I-Ugadi kunye ne-Baisakhi 2021: Spruce Jonga ukuHamba kweFestive kunye neeCelebs-eziPhefumlelweyo zeSuti
- I-Horoscope yemihla ngemihla: 13 Epreli 2021
Ungaphoswa
- UAnirban Lahiri uqinisekile phambi kweRBC Heritage
- Ukunqongophala akuyona ingxaki: Icandelo loMphathiswa Wezempilo ligxeka 'ukungaziphathi kakuhle' izitofu ze-COVID
- Uluhlu lwawo onke amaVowutsha eDatha yokuNgena ukusuka kwiReliance Jio, Airtel, Vi, kunye neBSNL
- UVira Sathidar Aka Narayan Kamble ovela kwiNkundla udlula kude ngenxa ye-COVID-19
- I-Kabira yokuHamba kweHermes i-75 yokuKhawulezisa ukuThengisa ukuSebenza ngeSikuta soMbane esaziswa eIndiya
- Ixabiso leGolide liwe ngokungekho xhala kwiiNBFCs, iibhanki kufuneka ziBukele
- Isiphumo sokugqibela se-2021 samapolisa e-Bihar Bihar
- Iindawo ezili-10 ezigqibeleleyo zokundwendwela eMaharashtra ngo-Epreli
Qho ngonyaka, umhla we-9 kweyoMsintsi kuqatshelwa njengoSuku loLwaziso lweHlabathi oluSasaza uMntwana olungekazalwa (FASD). Iinkqubo ezahlukeneyo zokwazisa kunye neminyhadala iyenziwa ukukhulisa ulwazi ngobungozi bokusela ngexesha lokukhulelwa.
Usuku luqwalaselwa ngokwenkolo kwihlabathi liphela yimibutho eliqela kunye namaziko ezempilo, njengeentsimbi ezibethwayo nge-9: 09 kum ngamaxesha onke ukusuka eNew Zealand ukuya eAlaska, izibhengezo ezikhutshwe kumazwe, kumazwe, kumaphondo, nakwiidolophu ezijikeleze umhlaba umhlaba.
Yintoni i-FASD?
Ukuphazamiseka kwi-Fetal Alcohol Spectrum Disorder okanye i-FASD yimeko echaza uluhlu lokukhubazeka olwenzeka kwiintsana ngenxa yomkhwa wokusela kukanina ngexesha lokukhulelwa. Unyaka ngamnye, uqikelelo lweentsana ezingama-40,000 zizalwa zinee-FASDs. Ezi ngxaki zibandakanya uluhlu olubanzi lweengxaki zomzimba, zokuziphatha, kunye nokufunda.
Ngokwezifundo, ukwanda kwe-FASD 10 kwi-1000 yokuzalwa e-USA kunye ne-68.0-89.2 nge-1000 eMzantsi Afrika. Nangona kunjalo, kukho ukunqongophala kwezifundo ezivavanya ukuxhaphaka kwemeko eIndiya [1] .
Ngokwengxelo ezahlukeneyo, ibhinqa elinye kwabasi-8 lisela ngexesha lokukhulelwa kwalo. Ukusela utywala ngexesha lokukhulelwa kunokonakalisa ukukhula kwengqondo engekazalwa [1] . Ichaphazela ngqo umbungu kunye nombungu ngexesha leenyanga ezintathu zokuqala zokukhulelwa [Mbini] . Ibangela ukuba umntwana azalwe eneempawu ezinjengentloko encinci, ukungabikho kokugxila, ukungasebenzi kakuhle njl.
Ii-FASD ziintlobo ezintathu, Utywala obungekazalwa (FAS), ukuphazamiseka kweNeurodevelopmental Disorder (ARND) kunye neziphene ezinxulumene notywala (ARBD).
Isifo se-fetal alcohol syndrome lelona nqanaba libalulekileyo lembonakalo ye-FASD ebangela ukungaqheleki kobuso, iziphene zokukhula kunye nokuphazamiseka kwemithambo-luvo [3] . Utywala-olunxulumene neNeurodevelopmental Disorder (ARND) kwiziphumo zokuphuhliswa kokufunda okanye indlela yokuziphatha kunye nokukhubazeka kwengqondo (ID) kunye nezoTywala ezinxulumene noTywala (i-ARBD) zibangela ukonakala kwengqondo, ukuzilawula kunye nokwenza umsebenzi osebenzayo [4] .
Ixesha lokuphila ekuzalweni kwabantu abane-FAS yiminyaka engama-34
Ukubaluleka koMhla we-9 Septemba
Ikwabizwa ngokuba yi-FASDay, usuku lwaqatshelwa okokuqala ngo-1999-ukumakisha ulwaluko ngomhla we-9/9/99.
Ukubaluleka komhla, umhla kunye nexesha lokukhala kwentsimbi nge-9.09 am kukuba 'ngomhla wethoba kwinyanga yethoba yonyaka, ilizwe liyakukhumbula ukuba ngeenyanga ezilithoba zokukhulelwa umfazi kufuneka ayeke utywala' [5] .
Ii-FASD zinokuthintelwa ngokupheleleyo. Yinto nje yokuphepha utywala ngelixa ukhulelwe okanye ngelixa usemngciphekweni wokukhulelwa. Yonke imihla lusuku oluhle lokujonga uSuku lwe-FASD, cinga kwaye wenze-ngokwakho nosana lwakho.
Jonga iZalathiso zeNqaku- [1]Badry, D., Coons-Harding, K. D., Cook, J., kunye nokuBocking, A. (2019). Ukufumana iimpendulo, ukuphucula iziphumo: ityala lokufundwa kwenethiwekhi yophando yokuphazamiseka kwengqondo kosana olungekazalwa. Inkqubela phambili yokuqonda isifo, i-12 (1/2), 53-61.
- [Mbini]IGibbs, A. (2019). Ikhosi esekwe kubungqina kunye nenkxaso yenkxaso yabanakekeli babantwana abanengxaki yokuphazamiseka kwimveku yotywala (FASD) eNew Zealand. Inkqubela phambili kuVavanyo lweDual, 12 (1/2), 73-84.
- [3]UBlagg, H., Tulich, T., kunye noMeyi, S. (2019). Ulutsha lwaBemi Bomthonyama olunengxaki yokungabikho kotywala kwimveku kunye nokuxhamla kwinkqubo yezobulungisa yase-Australia: ngaba indlela yenkcubeko yobulungisa yokubuyisela ingenza umahluko?. UPhononongo loBulungisa baNgoku, 22 (2), 105-121.
- [4]U-Lu, A., noJohnson, K. (2019). I-UK kunye ne-Ireland izehlo ze-Fetal Alcohol Syndrome (i-FAS): isifundo esitsha. Inkqubela phambili yokuqonda isifo, i-12 (1/2), 99-102.
- [5]UManriquez, M., uStarer, uJ, uParis, V., uTracy, uE, uMcFadden, uT, noPenney, uL (2019). Inkqubo yokuthintela ukungalunganga kosana olungekazalwa: Indima ye-SBIRT ekuthinteleni ukuphazamiseka kokubonakala kotywala kumntwana. Uphando lokuzalwa, 111 (12), 829-834.